دستورالعمل استاندارد برای تعیین راندمان و ظرفیت دیگ های بخار
محدودیت منابع فسیلی ،رشد بالای مصرف سالانه انواع انرژی در ایران ، عدم کارایی فنی و اقتصادی مصرف انرژی و هدر رفتن قریب به یک سوم از کل انرژی در فرآیندهای مصرف و مشکلات فزاینده زیست محیطی ناشی از آن، ضرورت مدیریت مصرف انرژی و بالابردن راندمان و بهره وری انرژی را بیش از پیش آشکار ساخته است.
دیگ های بخار از مهمترین ماشین هایی هستندکه سهم مهمی از مصرف انرژی در بخش صنعت و نیروگاهی را به خود اختصاص داده اند. راندمان دیگ بخار که یکی از پارامترهای شاخص جهت ارزیابی عملکرد دیگ است، تأثیر قابل توجهی بر روی هزینه های مصرف سوخت، تعمیر و نگهداشت و عمر مفید دستگاه دارد. با توجه به اینکه راندمان دیگ بخار با گذشت زمان مرتباً کاهش می یابد بنابراین جهت اطمینان از عملکرد صحیح یک دیگ بخار ،علاوه بر تعیین راندمان در زمان راه اندازی به عنوان شاخص عملکرد دیگ تولیدی،لازم است در بازه های زمانی مشیخص،
اندازه گیری راندمان دیگ انجام شود.
تفاوت روش ها و ابزارهای آزمون های عملکردی دیگ از جمله اندازه گیری راندمان موجب می شود شرکت های بازرسی که در این زمینه فعالیت می نمایند دارای رویه ی یکسانی نباشند. علیرغم وجود استاندارد ملی ۱۳۷۸۲ با عنوان “دیگ های بخار مشخصات فنی و روش آزمون تعییین -معیار مصرف انرژی و دستورالعمل برچسب انرژی” متاسفانه این استاندارد روش مشخص و استانداردی جهت انجام آزمایشات تعیین راندمان و ظرفیت دیگ بخارارائه نمی دهد از این رو راندمان ادعا شده بدون استناد به محاسبات و آزمایشات استاندارد و یکسان می باشد.
در اردیبهشت ۱۳۹۵ کمیته ای جهت نظارت بر اجرای تعیین ظرفیت و راندمان دیگ هیای بخار با هدف یکسان سازی ، شفاف سازی و رفع ابهامات موجود در مفاهیم و تعاریف مورد استفاده در تعیین الزامات آزمون های عملکردی دیگ های بخار تشکیل گردید. در این دستورالعمل ، اصول پایه و روش های آزمون عمل کردی جهت محاسبه و دستیابی به راندمان و ظرفیت واقعی دیگ بخار ارائه گردیده است.
الزامات مندرج در این دستورالعمل همانند الزامات استاندارد ساخت دیگ های بخار،لازم الاجرا بوده و سازندگان دیگ های بخار باید جهت دریافت یا تمدید نشان استاندارد محصولات خود الزامات این دستورالعمل را برآورده نمایند.